Türk basketbolunun efsanesi Yalçın Granit

Hayata gözlerini 88 yaşında yuman Yalçın Granit, Türk basketbolunun efsane isimleri ortasında yer alıyor.

17 Eylül 1932’de dünyaya gelen Granit, kısa süren faal basketbol yaşantısında birçok prensip imza atarak ismini altın harflerle Türk basketbol tarihine yazdırdı. 

Basketbol oynadığı periyotta yalnızca Türk değil, Avrupa basketboluna da damga vuran Granit, bilhassa Darüşşafaka ve Galatasaray’ın basketbol tarihlerinde değerli bir yer tutuyor.

Darüşşafaka’da eğitim alan Yalçın Granit, bu kurumda basketbol kulübünün kurulmasında öncülük etti. Sarı-kırmızılı toplulukla, kulübün kurucu lideri Ali Sam Yen sayesinde tanışan Granit, Galatasaray’ın basketbolda 1950’li yıllarda elde ettiği “Yenilmez Armada” unvanında ekibin değerli ismi oldu. Granit, yalnızca 25 yaşına kadar oynadığı basketbolda kulüp kadrolarındaki muvaffakiyetini, A Ulusal Kadro’ya da yansıttı.

Ulusal ekiple 3 Avrupa Şampiyonası görüp en skorer isim olan Granit, 1952 Helsinki Olmipiyat Oyunları’nda da ay-yıldızlı formayı terletti.

Yalçın Granit, efsaneleri ortasına girdiği Galatasaray’la da farklı bir formda tanıştı.

Darüşşafaka’da eğitimini bitirdikten sonra 17 yaşında Ankara’da Mülkiye’den teklif alan Granit, Galatasaray Kulübünün kurucusu Ali Sami Yen sayesinde İstanbul’da kaldı.

Mülkiye’nin 90 liralık burs teklifini kabul eden Granit, Anadolu Ajansına verdiği röportajda, Galatasaray’da kalma öyküsünü şöyle anlatmıştı:

“Turgut Atakol, beyefendiye ‘Bu çocuk basketbola meraklı, onun İstanbul’da kalmasını istiyorum. Mülkiye’den 90 lira burs almış, gidiyor.’ dedi. Beyefendi bir an durdu ve ‘100 lira versek İstanbul’da kalır mısın?’ diye teklif yaptı. Esasen İstanbul’da kalmayı çok istiyordum ve Galatasaray’da kaldım. Kapıdan çıktık, Turgut ağabeye ‘Kim bu beyefendi?’ dedim. O da ‘Ali Sami Yen’ dedi. Mülkiye 90 lira burs vermişti. Beyefendi bana 100 lira verdi ve onun sayesinde Galatasaray’la tanıştım.”

Yalçın Granit, toplam 9 dönem formasını giydiği Galatasaray’la 5 şampiyonluk yaşadı.

1948 ile 1955 yılları ortasında “Yenilmez Armada” unvanlı kadroyla 4 şampiyonluk elde eden Granit, 1 yıllık Fransa tecrübesi sonrası 1955-1956 döneminde da Galatasaray formasını terletti. Granit, o dönem beşinci şampiyonluğunu yaşadı ve 25 yaşında basketbolu bıraktı.

1952 Helsinki Olmipiyat Oyunları’nda dünya basketboluna kendini gösteren Granit, Fransa’ya giderek Avrupa’ya transfer olan birinci Türk basketbolcu unvanını elde etti.

Fransa basketbolunun bir numaralı ismi kabul edilen ve daha sonra FIBA Başkanlığı da yapacak olan Robert Busnel’in dikkatini çeken Granit, 1955’te Fransa’ya gitti. Fransa’da Racing Club Paris formasını 1 yıl terleten Granit, tıpkı vakitte Busnel’in asistanlığını da yaparak Fransız gençlerine basketbol öğretti.

Granit, Fransa anılarını şöyle lisana getirmişti:

“Robert Busnel, daha basketbol oynamadan beni Fransa’nın her kentinde dolaştırdı. Benim şut atarken Allah’tan gelen yetenekten ötürü bileğim çok yumuşaktı. Şut atarken elimdeki dört parmak yere bakıyor. Halbuki baş parmağın da yere bakması lazım. Robert Busnel, beni Fransa’nın bütün kentlerinde gezdirip, elimi gösterdi. Zannettim ki beni iyi bir oyuncuyum diye tanıtıyor. Halbuki şut atarken bileğimin halini, elimin özelliğini göstermek için Fransa’yı gezdirmiş.”

Başantrenörlük mesleği

Erken yaşta faal basketbolu bırakan Granit, kurucularından olduğu Darüşşafaka’nın yanı sıra Galatasaray, Beyoğluspor, İTÜ ve Eczacıbaşı’nda da başantrenörlük yaptı.

Yalçın Granit, 1959-1960 döneminde Darüşşafaka’ya birinci İstanbul Ligi şampiyonluğunu kazandırdı. Granit, 1964’te ise efsanesi olduğu Galatasaray’ın başına geçti. Sarı-kırmızılılarla 1964-1965 ve 1967-1968 dönemlerinde çalışan Granit, 1971-1974’te ise Eczacıbaşı’nın başantrenörü oldu. Granit, bir periyoda şampiyonluklarla damga vuran İTÜ ve Eczacıbaşı’nın da temellerini atan isim olarak tarihe geçti.

Granit, 1961-1962’de kısa bir mühlet A Ulusal Basketbol Ekibi’nin da başında yer aldı.

Yalçın Granit, 1984 yılında ise Galatasaray’ın basketbol şubesinde yönetici oldu. Burada yaptığı çalışmalar süratle meyvesini verdi ve sarı-kırmızılılar üst üste 2 yıl şampiyonluğa ulaştı.

Efsane isim daha sonra Türkiye Basketbol Federasyonu ve yeniden Galatasaray’da yöneticilik vazifeleri yaptı.

Bir periyot spor müellifliği da yapan Granit’in hayatı birçok basketbol kitabına da bahis olmuştur.

Galatasaray’da basketbolun kapanmasını engelledi

Yalçın Granit, Galatasaray’da lider Özhan Canaydın periyodunda basketbol şubesinin kapanmasını da engelledi.

O periyodu şöyle anlatan Granit, şu tabirleri kullanmıştı:

“Özhan Canaydın ile Fenerbahçe Kulübü Lideri Aziz Yıldırım, basketbol şubelerini kapatma kararı aldı. Sonra Özhan benimle konuşunca fikrinden vazgeçti. O devir şube kapanmasın diye büyük sorumluluk aldım. Çektiğim ezayı bilemezsiniz. Düşünün, maç yayınlarından bile para alamıyorduk.”

Forması Ayhan Şahenk Spor Salonu’nda asılı

Darüşşafaka’da basketbolun kurucularından olan Yalçın Granit’in dev forması, Ayhan Şahenk Spor Salonu’nda asılı duruyor.

2014 yılında Darüşşafaka Kulübü, gerçekleştirdiği bir merasimle Granit’in 4 numaralı formasını emekliye ayırarak Ayhan Şahenk Spor Salonu’na astı.